’An observer cannot see what he cannot see. All observers are constituted with a necessary blindspot that only other observers can see. The observer of the observer can see the blindspot of the observed and of course not his own blindspot.’
(Jan Ritsema in tekst en commentaar Blindspot)
Na Weak Dance Strong Questions, het dansduet dat Jan maakte met Jonathan Burrows, volgde een samenwerking met de Canadese danser Sandy Williams, die Jan net als Burrows bij P.A.R.T.S. in Brussel leerde kennen.
Het aanvankelijke uitgangspunt van de voorstelling was de systeemtheorie van Niklas Luhmann en de muziek van Leonard Cohen. ’We denken niet aan een soort persoonlijk document of hommage aan LC [...] Het gaat ons om de productie en de mechanismen van affecten en de relatie tot verhulde erotiek’ schreven ze in hun motivatie. Daaraan voegt Jan toe:
’Hoewel ik graag als anti-sentimentalist te boek sta hoef ik maar weinig moeite te doen om mijn ogen niet droog te houden bij de songs van LC. Wat is daar aan de hand. Is het zijn afstandelijkheid ten opzichte van alles, ook een afstandelijkheid, een detachedheid in de presentatie en in de stem die mij juist doet leeglopen?’
Een ’grillig, chaotisch programma, dat zijn eigen wetmatigheden en motorische drive heeft’, moest de voorstelling worden. ’Een programma wiens drijvende mechanisme sterker wordt dan wij, een programma dat zijn eigen output weer als input gebruikt, autopoietisch, dat als het ware zichzelf interpelleert, dat zichzelf op gang houdt en niet op gang gehouden wordt.’ Hierin zouden ze zich laten helpen door Gilles Deleuze, Spinoza, en voor de ’self-drive’ door systeemtheoretici als eerder de genoemde Luhmann, Cary Wolfe en Isabelle Stengers.
De titel Blindspot verwijst naar datgene dat je niet kan zien. Een observerend persoon kan jouw blinde vlek wel zien, maar die van zichzelf niet. Maar, merkten Jan en Sandy op, ’maybe the performance means something completely different than we think it does.’
Jan en Sandy dansten op Bachs Partita’s in een door planken op schragen afgezette cirkel, waar het publiek omheen zat. Hun bewegingen werden in een recensie van De Standaard beschreven als ’twee lichamen die zich een weg banen door de muziek. Onvoorspelbaar en eigenaardig. Lichamen die hun eigen taal zoeken maar telkens weer in ongemakkelijke citaten vervallen. Uit reclame, hedendaagse dans, hofballet, clubcultuur of complete alledaagsheid. Hun bewegingen zijn niet meer dan aanzetten, telkens abrupt onderbroken.’
(Recensie De Standaard, Elke van Campenhout 25 maart 2005)
Blindspot werd door de pers niet met groot enthausiasme ontvangen. Jan gaf later aan dat hij zich wel in de kritiek, bijvoorbeeld dat het niet voldeed aan de verwachtingen die waren gesteld, kon vinden. (Uit een gesprek met Jan, september 2021)
Materiaal bij Blindspot:
Aandkondiging Kaaitheater: PDF (234.6 kio)
Tekst en commentaar door Jan en Sandy: PDF (272.4 kio)
